Madde 12

c. Ergin kılınma

Madde 12 - Onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 2. HD, T: 29.12.2004, E: 2004/14068, K: 2004/15983:

Bkz. madde 463.

2-) Y. 2. HD, T: 03.11.2003, E: 2003/13682, K: 2003/14668:

“… Davacılar … ve …’ nun velayetleri altındaki …’ nun reşit kılınması istemiyle açtıkları davanın, mahkemece kabulüne karar verildiği ve hükmün temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 12. maddesi hükmüne göre ‘onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir’.

Dosyada mevcut nüfus kaydına göre, reşit kılınmasına karar verilen …’ nun dava tarihinde onbeş yaşını ikmal etmiş olmasına rağmen isteği aranmaksızın davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

c) Kazai rüşt

Madde 12

On beş yaşını ikmal eden küçük, kendi rızası ve ana ve babasının muvafakatı ile mahkemei asliyece mezun kılınabilir. Vesayet altında ise, vasi da dinlenir.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 12 nci maddesini karşılamaktadır.

Maddenin kenar başlığında “Kazaî rüşt” yerine 1984 tarihli Öntasarıya uygun olarak “Ergin kılınma” deyimi kullanılmıştır. Maddede küçüğü ergin kılmada görevli mahkemenin asliye mahkemesi olduğuna ilişkin belirlemenin hukukumuz bakımından gereksiz olduğu kabul edilerek “mahkemei asliyece” yerine “mahkemece” deyimi kullanılmıştır. İsviçre’den farklı olarak Ülke genelinde geçerli Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunumuz bulunduğundan, hangi mahkemelerin bu tür işlerde görevli olduğu konusunun usul kanunlarının işi olduğu düşünülerek bu değişikliğe gidilmiştir.

Maddede yürürlükteki metin esas alınmakla birlikte, ana ve babanın muvafakati yerine rıza gösterecek kimsenin veli olması koşulu getirilerek, velâyeti kaldırılmış bulunanların rızasının aranmayacağı açıklığa kavuşturulmuştur. 463 üncü maddede küçüğün ergin kılınması için vesayet makamının izni ve denetim makamının onayının alınması öngörüldüğünden, yürürlükteki maddede yer alan ayrıca vasinin dinlenilmesi hususuna yer verilmemiştir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Not: TMK. m. 12’nin karşılığı olan İsviçre Medenî Kanunu’nun 15. maddesi 07.10.1994 tarihli Federal Kanun ile 01.01.1996 itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.