1. Genel olarak
İkinci Bölüm1
Tapu Sicili
A. Kurulması
I. Sicil bakımından
1. Genel olarak
Madde 997 - Taşınmazlar üzerindeki hakları göstermek üzere tapu sicili tutulur.
Tapu sicili, tapu kütüğü ve kat mülkiyeti kütüğü ile bunları tamamlayan yevmiye defteri ve belgeler ile plânlardan oluşur.
Sicilin örneği, nasıl tutulacağı ve yardımcı siciller “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle”2 belirlenir.
I-) Yargı Kararları:
1-) YİBK, T: 22.03.1996, E: 1993/5, K: 1996/1:
“… 3116 sayılı Orman Kanunu’nun 5653 sayılı Kanun’la değişik 1/e maddesine göre çıkarılan “Makilik ve Orman Sahalarının Birleştiği Yerlerde Orman Sınırlarının Tesbitine Ait Yönetmelik” ile bu Yönetmelik uyarınca kurulan maki komisyonlarının ve yaptıkları işlemlerin geçerli olduğuna, orman sınırlandırması kapsamında iken söz konusu komisyonlar tarafından makilik alan olarak belirlenen taşınmazlar hakkında özel kanunlar gereğince oluşturulan tapulara değer verilmesi gerektiğine … karar verildi.” (RG: 31.05.1996; S: 22652).
2-) YHGK, T: 25.06.2003, E: 2003/14-402, K: 2003/435:
“… Tapu sicili çeşitli defter ve vesikalardan (belgelerden) oluşur. Bunlardan bazıları tapu sicilinin asli unsurları, bazıları ise feri (yan) unsurlarıdır. Türk Kanunu Medenîsi’nin 910. maddesinin 2. fıkrası bunların tayinini, Tapu Sicil Nizamnamesine bırakmıştır. Tapu Sicil Nizamnamesi’nin 2. maddesine göre tapu sicili tapu kütüğü ile mütemmim vesikalardan (varlığı halinde plân, dayanak kayıt) ve yevmiye defterinden oluşur. Bunlar asli unsurlardır. Bunun yanında feri (yan) unsur olarak tapu dairelerinde, mal sahipleri sicili, alacaklılar sicili, hacizler sicili, tashihler sicili, muhaberat sicili tutulmaktadır. Daha sonra bunlara kat mülkiyeti kütüğü de eklenmiştir. Bunlardan başka kanunda ve nizamnamede öngörülmüş olmamakla birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün tedbir niteliğinde kabul ettiği bir “vekâletten azil defteri” de tutulmaktadır. …”
Not: Kararın diğer kısmı için bkz. madde 1020.
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
A TEŞKİLÂT
I. Tapu sicilli
1- Umumi hükümler
Madde 910
Tapu sicilli gayrimenkuller üzerindeki hakların hallerini gösterir.
Tapu sicillinin nümunesi ve nasıl tutulacağı nizamnamei mahsus ile muayyendir.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 910 uncu maddesini karşılamaktadır.
Madde metni, kaynak Kanunun 942 nci maddesi dikkate alınarak yeniden düzenlenmiştir.
Birinci fıkra, kaynak Kanunun Almanca metninde olduğu gibi, taşınmazlar üzerinde hakları göstermek üzere tapu sicili tutulacağını belirtmektedir.
Yürürlükteki Kanunda yer almayan ikinci fıkra, tapu sicilinin unsurlarını düzenlemektedir. Kaynak Kanundan farklı olarak Ülkemizde 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca tutulan “Kat mülkiyeti kütüğü”de bu unsurlar arasına eklenmiştir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
Fünfundzwanzigster Titel: Das Grundbuch
A. Einrichtung
I. Bestand
1. Im allgemeinen
Art. 942
1 Über die Rechte an den Grundstücken wird ein Grundbuch geführt.
2 Das Grundbuch besteht aus dem Hauptbuch und den das Hauptbuch ergänzenden Plänen, Liegenschaftsverzeichnissen, Belegen, Liegenschaftsbeschreibungen und dem Tagebuche.
2-) CCS:
Titre vingt-cinquième: Du registre foncier
A. Organisation
I. Le registre foncier
1. En général
Art. 942
1 Le registre foncier donne l’état des droits sur les immeubles.
2 Il comprend le grand livre, les documents complémentaires (plan, rôle, pièces justificatives, état descriptif) et le journal.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 942. maddesine 19.12.2003 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2005 itibariyle 3. ve 4. fıkra eklenmiştir. Yapılan bu değişiklikle tapu sicilinin elektronik olarak da tutulabilmesine imkân tanınmıştır. Maddeye eklenen 4. fıkra ile de elektronik ortamdaki kayıtların hukuki değeri haiz olabilmesi için gereken şartlar belirlenmiştir.
1 İkinci Bölüm Türk Kanunu Medenîsi’nde “Yirmi Beşinci Bap / Tapu Sicilli” şeklinde idi.
2 Hükmün 3. fıkrasında yer alan “…tüzükle…” şeklindeki ibare, 02.07.2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 139. maddesinin ı bendi gereğince “…Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle…” şeklinde değiştirilmiştir (RG. 07.07.2018; S: 30471-2. Mükerrer).