III. Teslimsiz devir
III. Teslimsiz devir
Madde 979 - Bir üçüncü kişi veya zilyetliği devreden, özel bir hukukî ilişkiye dayanarak zilyet olmakta devam ederse zilyetlik, teslim gerçekleşmeksizin kazanılmış olur.
Zilyetliğin bu yolla devri, zilyet olmakta devam eden üçüncü kişiye karşı, ancak durumun devreden tarafından kendisine bildirildiği andan başlayarak hüküm doğurur.
Üçüncü kişi, zilyetliği devredene karşı ileri sürebileceği sebeplerle şeyi edinene vermekten kaçınabilir.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 7. HD, T: 09.06.1976, E: 1976/5169, K: 1976/8873:
“… Tapulama sırasında 1354 parsel sayılı 5400 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz mal tapu kaydına ve haricen satın almaya dayanılarak (H) adına tesbit edilmiştir. İtirazları tapulama komisyonunca red edilen davacı (N) ve (E) vekilleri taşınmazın tarafların ortak miras bırakanları adına tapuda kayıtlı olduğunu, yapılan harici satışın geçersiz bulunduğunu ileri sürerek tapulama komisyonu kararı aleyhine süresinde iş bu davayı açmıştır. Mahkemece davanın reddine karar verilen hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
Nizalı parselin bayii (H) adına tapuda kayıtlı iken haricen ve noter senediyle bu yeri davalı karısına sattığı yönünde taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Esasen bayii kocanın tapulama tesbiti sırasında nizalı parselin davalı adına tesbitine muvafakatı da mevcuttur. Bu durumda uyuşmazlık, 766 sayılı Tapulama Kanunu’nun 32 nci maddesinin (b) bendinde yazılı koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönünde toplanmaktadır. Davalının nizalı parselin zilyedi bulunduğu tapulama tutanağında yazılı bulunmaktadır. Kaldı ki bayii ile müşterek karı kocadırlar. Aralarındaki bu özel ilişki nedeniyle taşınmazın üçüncü bir şahsa satışı sırasında aranması gereken zilyetliğin devri keyfiyetinin bu olayda aranmasına gerek bulunmamaktadır. Zira Medenî Kanunun 892 nci maddesinde bu üçüncü şahsın veya temlik edenin özel bir nedenle zilyed olmakta devam etmesi halinde zilyetliğin teslim olunmadan da iktisab olunabileceği öngörülmüştür. Mahkemece anılan bu kanun hükmü de dikkate alınmak suretiyle tesis olunan hükümde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
III. Zilyedliğin teslimsiz iktisabı
Madde 892
Bir üçüncü şahıs veya temlik eden hususi bir sebebe binaen zilyed olmakta devam ederse zilyedlik teslim olmaksızın iktisap olunabilir.
Zilyed olmakta devam eden üçüncü şahıs, temlik eden kimse tarafından haberdar edilmedikçe zilyedliğin intikali ona karşı hüküm ifade etmez.
Üçüncü şahıs, temlik edene karşı ne gibi sebeplerden dolayı teslimden imtina edebiliyorsa aynı sebeplerden dolayı iktisap edene karşı da teslimden imtina edebilir.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 892 nci maddesini karşılamaktadır.
Hüküm değişikliği yoktur. Ancak kaynak Kanunun 924 üncü maddesinin Almanca metni dikkate alınarak maddede ifade düzeltilmesi yapılmıştır.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
III. Ohne Übergabe
Art. 924
1 Ohne Übergabe kann der Besitz einer Sache erworben werden, wenn ein Dritter oder der Veräusserer selbst auf Grund eines besonderen Rechtsverhältnisses im Besitz der Sache verbleibt.
2 Gegenüber dem Dritten ist dieser Besitzesübergang erst dann wirksam, wenn ihm der Veräusserer davon Anzeige gemacht hat.
3 Der Dritte kann dem Erwerber die Herausgabe aus den gleichen Gründen verweigern, aus denen er sie dem Veräusserer hätte verweigern können.
2-) CCS:
III. Sans tradition
Art. 924
1 La possession peut s’acquérir sans tradition, lorsqu’un tiers ou l’aliénateur lui-même demeure en possession de la chose à un titre spécial.
2 Ce transfert ne produit d’effets à l’égard du tiers resté en possession que dès le moment où l’aliénateur l’en a informé.
3 Le tiers peut refuser la délivrance à l’acquéreur pour les motifs qui lui auraient permis de la refuser à l’aliénateur.