a. Koruma önlemleri
IV. Önlem alma yetkisi
1. Değer düşmelerine karşı
a. Koruma önlemleri
Madde 865 - Malik, rehinli taşınmazın değerini düşüren davranışlarda bulunursa; alacaklı, hâkimden bu gibi davranışları yasaklamasını isteyebilir.
Alacaklıya, gerekli önlemleri almak üzere hâkim tarafından yetki verilebileceği gibi; gecikmesinde tehlike bulunan hâllerde alacaklı, böyle bir yetki verilmeden de gerekli önlemleri kendiliğinden alabilir.
Alacaklı, önlem için yapmış olduğu giderleri malikten isteyebilir ve bu alacakları için taşınmaz üzerinde, tescile gerek olmaksızın ve tescil edilmiş olan diğer yüklerden önce gelen bir rehin hakkına sahip olur.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
IV. Teminat
1- Gayrimenkulün kıymetinin tenkisine karşı tedbirler
a) Muhafaza tedbirleri
Madde 780
Malik tarafından, merhunun kıymetini düşürecek bir fiil veya ihmal vukuunda; alacaklı, hâkimden borçluya lâzımgelen tenbihatın yapılmasını istiyebilir.
Alacaklı, lâzım olan tedbirleri ittihaz etmek üzere hâkim tarafından mezun kılınabileceği gibi teehhürde tehlike mevcut olduğu surette bu tedbirleri kendiliğinden ittihaza da salâhiyeti vardır. Bu husustaki masrafları malik, kendisine borçlu olur. Alacaklı bu masraflar için tescile hacet olmıyarak gayrimenkul üzerinde diğer müseccel mükellefiyetlere rüçhanlı rehin hakkını haizdir.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 780 inci maddesini karşılamaktadır.
İsviçre Medenî Kanununun 808 inci maddesine uygun olarak üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
IV. Sicherungsbefugnisse
1. Massregeln bei Wertverminderung
a. Untersagung und Selbsthilfe
Art. 808
1 Vermindert der Eigentümer den Wert der Pfandsache, so kann ihm der Gläubiger durch das Gericht jede weitere schädliche Einwirkung untersagen lassen.
2 Der Gläubiger kann vom Gericht ermächtigt werden, die zweckdienlichen Vorkehrungen zu treffen, und kann solche auch ohne Ermächtigungvornehmen, wenn Gefahr im Verzug ist.
3 Für die Kosten der Vorkehrungen kann er vom Eigentümer Ersatz verlangen und hat dafür an dem Grundstück ohne Eintragung in das Grundbuch ein Pfandrecht, das jeder eingetragenen Belastung vorgeht.
2-) CCS:
IV. Sûretés
1. Dépréciation de l’immeuble
a. Mesures conservatoires
Art. 808
1 Lorsque le propriétaire diminue la valeur de l’immeuble grevé, le créancier peut lui faire intimer par le juge l’ordre de cesser tous actes dommageables.
2 Le créancier peut être autorisé par le juge à prendre les mesures nécessaires et il a même le droit, s’il y a péril en la demeure, de les prendre de son chef.
3 Les frais lui sont dus par le propriétaire et le remboursement en est garanti, sans inscription au registre foncier, par un droit de gage qui prime les charges inscrites sur l’immeuble.
Not: 11.12.2009 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2012 itibariyle İsviçre Medenî Kanunu’nun 808. maddesinin 3. fıkrası değişikliğe uğramış ve hükme 4. bir fıkra eklenmiştir. İMK.m.808/f.3’te yapılan değişiklik kanımızca esasa müessir değildir. Hükmün sadece kaleme alınış tarzı değiştirilmiştir. Kaynak hükme eklenen 4. fıkraya göre rehin yükü 1000 İsviçre Frangını aşıyorsa ve rehin hakkı önlemlerin alınmasının nihayete ermesinden itibaren dört ay içinde tapu siciline tescil edilmemiş ise bu rehin hakkının tapu kütüğüne iyi niyetle dayanan üçüncü kişilere karşı ileri sürülmesi mümkün olmayacaktır.