Madde 789

4. Özel kanun hükümleri ve yerel âdet

Madde 789 - Tarla yolu, yaya veya araba geçidi gibi geçit hakları ile hayvan otlatma, hayvan sulama, tarlalara veya arklara su alma hakları ve benzeri hakların kapsamını belirlemede taraflar arasındaki anlaşma veya özel kanun hükümleri, yoksa yerel âdet uygulanır.

I-) Türk Kanunu Medenîsi: 

Hükmün, Türk Kanunu Medenîsi’nde bir karşılığı bulunmamaktadır.

II-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunda bu maddeyi karşılayan bir hüküm yoktur. Kaynak İsviçre Medenî Kanununun tarla yolu, yaya veya araba geçidi gibi geçit hakları ile hayvan otlatma, hayvan sulama, tarlalara veya arklara su alma gibi hakların özel olarak düzenlenmedikleri takdirde, bunların kanton hukukuna ve mahallî âdete göre belirleneceklerini öngören 740 ıncı maddesi, yürürlükteki Kanunumuza alınmamıştır. Oysa, tarımsal özelliği ağır basan Ülkemizde de sözü geçen hakların yerel âdetlere dayalı olarak, yaygın biçimde ortaya çıktığı bir gerçektir. Bu durum göz önüne alındığında, İsviçre Medenî Kanununun 740 ıncı maddesinin yürürlükteki Kanuna alınmamış olması, bir eksiklik olarak ortaya çıkmaktadır. İşte bu eksikliği gidermek, özellikle Ülkemizde de kendini gösteren bir ihtiyaca cevap vermek üzere, Ülkemiz yapısına uygun düşecek şekilde, taraflar arasındaki anlaşmanın uzun süreden beri davasız ve iyiniyetli kullanım biçimini de kapsadığı kabul edilerek, “anlaşma veya özel kanun hükümleri, yoksa yerel âdet uygulanır.” şeklinde kaleme alınarak, bu madde konulmuştur.

III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

4. Nach kantonalem Recht und Ortsgebrauch

Art. 740

Der Inhalt der Wegrechte, wie Fussweg, gebahnter Weg, Fahrweg, Zelgweg, Winterweg, Holzweg, ferner der Weiderechte, Holzungsrechte, Tränkerechte, Wässerungsrechte u. dgl. wird, soweit sie für den einzelnen Fall nicht geordnet sind, durch das kantonale Recht und den Ortsgebrauch bestimmt.