Madde 763

B. Kazanılması

I. Mülkiyetin nakli

1. Zilyetliğin devri

Madde 763 - Taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin devri gerekir.

Bir taşınırın zilyetliğini iyiniyetle ve malik olmak üzere devralan kimse, devredenin mülkiyeti devir yetkisi olmasa bile, zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın korunduğu hâllerde o şeyin maliki olur.

I-) Yargı Kararları:

1-) YHGK, T: 20.06.2007, E: 2007/8-424, K: 2007/431:

Bkz. madde 762.

2-) Y. 8. HD, T: 08.07.2010, E: 2010/1048, K: 2010/3784:

“... taşınmaz yapılacak araştırma ve inceleme sonucu davacının iddia ettiği biçimde annesinin babasından paylaşım sonucu annesi Fatik’e, ondan da bağış yoluyla 05.09.2007 tarihli senette açıklandığı gibi davacıya geçmiş ise, kadastro öncesinde, taşınmazın tapusuz olduğu gözetilerek Borçlar Kanunu’nun 237/1 ve TMK’nın 763. maddesi gereğince mülkiyetin bağış ve teslimle davacıya geçtiğinin kabulü gerekir.

... Borçlar Kanunu’nun 237/1. maddesi uyarınca, tapusuz taşınmazların bağışlanması konusunda herhangi bir yazılı şekil öngörülmemiştir. Aynı maddenin 2. fıkrasıyla tapulu taşınmazlar bakımından …” (resmi) “… yazılı şekil öngörülmüştür. Bundan ayrı TMK’nın 763. maddesi gereğince; tapusuz taşınmazlar menkul niteliğinde olup, mülkiyet satış, devir ve teslimle alıcısına geçer. Mahkemenin ileri sürdüğü gibi, tapusuz taşınmazlarda resmi şekil öngörülmemiştir. …”

3-) Y. 8. HD, T: 29.11.2005, E: 2005/6127, K: 2005/8019:

“… Dosya kapsamına göre dava konusu taşınmazın tapulu olup olmadığı belirlenemediğinden tapusuz olarak değerlendirilmesi gerekir. Tapusuz taşınmazlar satış ve devir bakımından TMK.nun 762. maddesinde düzenlenen taşınır mal hükmünde olup, aynı Kanunun 763. maddesine göre, mülkiyet ve zilyetliğin devri için satışla birlikte o taşınmazın devri gerekir.

Somut olayda davacı ve davalı ayrı ayrı satış senetlerine dayanmışlardır. Davalının dayandığı 29.09.1994 tarihli senette zilyetliğin devri açıklanmamış, sadece satış parasının alındığı yazılmıştır. Buna karşın, davacının dayanak 30.09.1994 tarihli satış senedinde satıcı tarafından “... hiçbir ilgim kalmadı ...” de(n)miştir. Bu açıklama zilyetliğin devri anlamındadır. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

B İKTİSAP TARİKLERİ

I. Teslim

1- Zilyedliğin nakli

Madde 687

Menkulde mülkiyetin intikali için teslim lâzımdır. Bir kimse bir menkulü hüsnü niyetle ve malik olmak üzere tesellüm ettikte mülkiyetini iktisap etmiş olur. Velev ki intikali yapan kimse o menkulün sahibi olmasın. Zilyedlik hükümlerinin cereyanından itibaren mülkiyet sabit olur.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 687 nci maddesini karşılamaktadır.

Hüküm değişikliği yoktur. Kenar başlıklarıyla birlikte arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır. Kaynak hüküm olan İsviçre Medenî Kanununun 714 üncü maddesine uygun olarak iki fıkra hâline getirilmiştir. Birinci fıkrada, doktrindeki açıklamalar ve mehaz madde göz önünde tutularak, taşınır mülkiyetinin nakli için “teslim”in değil “zilyetliğin devri”nin gerekli olduğu belirtilmiştir. Çünkü zilyetlik, teslim ile devredilebileceği gibi teslim olmadan da devredilebilir.

Maddenin ikinci fıkrasındaki “kazanmanın korunduğu hâllerde” ifadesi, “iyiniyetle ve malik olmak üzere devralan kimse”nin, bu andan itibaren bir taşınır malın mülkiyetini kazanacağını da açıklamaktadır.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu: