Madde 700

c. İntifa hakkı sahibinin durumu

Madde 700 - Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması hâlinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder.

I-) Yargı Kararları:

1-) YİBK, T: 14.03.1960, E: 1960/1, K: 1960/3:

Bkz. madde 699.

2-) Y. 6. HD, T: 05.04.2011, E: 2011/125, K: 2011/4220:

“… Uyuşmazlık, 5 parsel numaralı taşınmazın paydaşlığın(ın) giderilmesine ilişkindir. ...

Davacı vekili, dava dilekçesinde, tarafların davaya konu 5 numaralı parsele birlikte malik olduklarını, davalı Hasan Sandıklı’nın taşınmazda intifa hakkı bulunduğundan davada usulen taraf gösterildiğini, taşınmazın aynen bölünmesinin mümkün olmadığını, tarafların paydaşlığın giderilmesi konusunda uzlaşamadıklarını belirterek, taşınmazın satışı suretiyle paydaşlığın giderilmesini talep etmiştir. Davalılar Fatma T. ve Ayşe Y. vekili, taşınmazın öncelikle aynen bölünmesini, mümkün değilse satışı suretiyle paydaşlığın giderilmesini istediklerini beyan etmiştir. Davalı İshak Y. vekili, bilirkişi raporunda taşınmazın değerinin düşük tespit edildiğini belirtmiştir. İntifa hakkı sahibi davalı Hasan Sandıklı duruşmalara katılmamış ve bir savunmada bulunmamıştır.

Olaya uygulanması gereken 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 700. maddesi “bir paydaşın kendi üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı buna düşecek bedel üzerinde devam eder” hükmünü taşımaktadır. Yürürlükten kaldırılan Türk Kanunu Medenisi’nde bulunmayan bu yeni düzenleme ile bir pay üzerinde intifa hakkı kurulması halinde diğer paydaşlardan biri üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa, satış yoluyla yapılacak paylaşmada pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satışın yapılması ve intifa hakkının söz konusu paya düşen bedel üzerinden devam etmesi esası getirilmiştir. Diğer yandan dava intifa hakkı sahibinin haklarını yakından ilgilendirdiğinden satış yoluyla … paydaşlığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunludur.

Olayımıza gelince; davaya konu edilen ve satışına karar verilen 5 parsel numaralı 733 m2 arsa nitelikli taşınmazın tapu kaydının şerhler hanesinde davacının 1/2 payı üzerinde 13.08.2007 tarihi itibariyle davalı Hasan Sandıkçı’nın intifa hakkının olduğu belirtilmiştir. Davacı paydaşın payı üzerinde intifa hakkı kurulduğu hususunda diğer paydaşlara Türk Medeni Kanunu’nun 700. maddesinde öngörülen biçimde bir bildirimde bulunulmamıştır. Anılan yasa maddesi paydaşlardan birinin üç ay içinde paylaşma isteminde bulunma halini intifa hakkının kurulduğunun tebliğinden itibaren başlatmaktadır. Taşınmazdaki pay üzerinde intifa hakkı kurulduğu davalılara tebliğ edilmediğine göre 17.05.2010 tarihinde satış suretiyle paydaşlığın giderilmesine ilişkin olarak açılan davanın süresinde olduğunun kabulü gerekir. Yukarda açıklanan esaslar karşısında mahkemece pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satış yoluyla paydaşlığın giderilmesine, intifa hakkının söz konusu paya düşecek bedel üzerinden devam etmesine karar verilmesi gerekirken Türk Medeni Kanunu’nun 700. maddesinin uygulanmasında yanılgıya düşülerek taşınmazın intifa hakkı ile yükümlü olarak satışına karar verilmesi doğru görülmediğinden hük … mün bozulması gerekmiştir. …”

3-) Y. 6. HD, T: 08.07.2008, E: 2008/7112, K: 2008/8906:

“… Davacı vekili, dava dilekçesinde, tarafların dava konusu 491 parsel No’lu taşınmaza yarı yarıya malik olduklarını, tarla vasıflı taşınmazın tasarrufu konusunda tarafların anlaşamadıklarını, taşınmazın aynen bölünmesinin de mümkün olmadığını belirterek, taşınmazın aynen bölünmesi, mümkün değilse satışı suretiyle paydaşlığın giderilmesini talep etmiştir. Davalı Halim Doğan vekili, müvekkilinin dava konusu taşınmazda 1/2 payının olduğunu, davalının payı üzerinde eşi Canan Doğan’ın intifa hakkının bulunduğunu, bu nedenle öncelikle intifa hakkı sahibinin davaya dahil edilmesini, paydaşlığın giderilmesinde intifa hakkının dikkate alınmasını, taşınmazın öncelikle aynen bölünmesini mümkün değil ise satışı suretiyle paydaşlığın giderilmesini talep etmiştir. Dahili davalı Canan Doğan, taşınmazda intifa hakkının olduğunu, fiilen ektirdiğini, açılan davaya bir diyeceğinin olmadığını beyan etmiştir.

Olaya uygulanması gereken 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun 700. maddesi … ile bir pay üzerinde intifa hakkı kurulması halinde diğer paydaşlardan biri üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa, satış yoluyla yapılacak paylaşmada pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satışın yapılması ve intifa hakkının söz konusu paya düşen bedel üzerinden devam etmesi esası getirilmiştir. Diğer yandan dava intifa hakkı sahibinin haklarını yakından ilgilendirdiğinden satış yoluyla paydaşlığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunludur.

Olayımıza gelince; dava konusu edilen ve satışına karar verilen 491 parsel No’lu 7.550 m2 tarla nitelikli taşınmazın tapu kaydının hak ve mükellefiyetler bölümünde davalı H. Doğan’ın 60/120 payı üzerinde 31.7.2006 tarihi itibariyle dahili davalı C. Doğan’ın intifa hakkının olduğu belirtilmiştir. Davalı paydaşın payı üzerinde intifa hakkı kurulduğu hususunda diğer davacı paydaşa Türk Medenî Kanunu’nun 700. maddesinde öngörülen biçimde bir bildirimde bulunulmamıştır. Anılan yasa maddesi paydaşlardan birinin üç ay içinde paylaşma isteminde bulunma halini intifa hakkının kurulduğunun tebliğinden itibaren başlatmaktadır. Taşınmazdaki pay üzerinde intifa hakkı kurulduğu davacıya tebliğ edilmediğine göre 3.4.2007 tarihinde satış suretiyle paydaşlığın giderilmesine ilişkin olarak açılan davanın süresinde olduğunun kabulü gerekir. Yukarda açıklanan esaslar karşısında mahkemece aynen bölünerek paylaştırılmasının mümkün olmadığı anlaşılan taşınmazın pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satışı yoluyla paydaşlığın giderilmesine, intifa hakkının söz konusu paya düşecek bedel üzerinden devam etmesine karar verilmesi gerekirken Türk Medenî Kanunu’nun 700. maddesinin uygulanmasında yanılgıya düşülerek satışın intifa hakkı ile yükümlü olarak yapılmasına karar verilmesi doğru olmadığı gibi davaya dahil edilen intifa hakkı sahibinin isminin karar başlığında gösterilmemesi de usul ve yasaya aykırı görüldüğünden hükmün bozulması gerekmiştir.”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

Hükmün, Türk Kanunu Medenîsi’nde bir karşılığı bulunmamaktadır.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunda bu maddeyi karşılayan bir hüküm yoktur. Oysa uygulamada pay üzerinde intifa hakkı tesis edilmesinin yarattığı huzursuzlukları önleyecek bir hükme ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle yeni getirilen bu maddeyle, bir pay üzerinde intifa hakkı kurulması hâlinde diğer paydaşlardan biri üç ay içinde paylaşma talebinde bulunursa, satış yolu ile yapılacak paylaşmada, pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satışın yapılması ve intifa hakkının söz konusu paya düşen bedel üzerinde devam etmesi esası getirilmiştir. Üç ay geçtikten sonra yapılacak paylaşma istemleri ise intifa hakkını etkilemeyecektir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Hükmün, kaynak İsviçre Medenî Kanunu’nda bir karşılığı bulunmamaktadır.