Madde 42

II. Doğum kütüğünde değişiklikler

Madde 42 - Kişisel durumdaki değişiklikler, özellikle evlilik dışı bir çocuğun tanınması veya hâkimin babalığa karar vermesi, soybağının düzeltilmesi, evlât edinme ya da bulunmuş bir çocuğun soybağının belli olması, ilgili kanun hükümlerine göre kütüğe işlenir.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 18. HD, T: 04.12.2007, E: 2007/9857, K: 2007/10663:

“… 1- Dava dilekçesinde dosyadaki nüfus kayıt tablosuna göre nüfusta davacı Sakine ile ölü eşi Mazhar çocuğu olarak nüfusa kayıtlı bulunan Nuray’ın davacıların hanesindeki nüfus kaydının iptali ile gerçek anne ve babası olan Ethem ve Şükriye nüfusuna kaydedilmesi istenilmiştir. Yargılama sırasında Adli Tıp Kurumu’ndan alınan 09.09.2004 tarihli raporda Sakine’nin Nuray’ın annesi olamayacağı Şükrüye’nin %99,99 ihtimalle Nuray Aktaş’ın annesi olabileceği, Yine Adli Tıp Kurumundan alınan 17.06.2005 tarihli raporda ise Mazhar’ın Nuray’ın babası olamayacağı, Ethem’in %99,99 ihtimalle Nuray’ın babası olabileceği belirlenmiştir.

Mahkemece mevcut kayıt iptal edilerek Ethem ve Şükriye kızı olarak ölü Ethem’in nüfusuna kaydedilmesine karar verilen Nuray’ın 23.07.1967 doğumlu olarak nüfusa kaydının yazılmasına karar verilmiştir. Dosyadaki nüfus kaydının incelenmesinde Adli Tıp Kurumu raporuna göre baba olarak tespit edilen Ethem’in 25.05.1960 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Bir kişinin ölümünden çok sonra çocuğunun olması yaşamın olağan akışıyla bağdaşmamaktadır. Yargıtayın kararlılık kazanmış uygulamalarına göre nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalar kamu düzeniyle yakından ilgili bulunduğundan hakim istemle bağlı kalmayarak kendiliğinden de yapacağı araştırma ile elde edeceği kanıtlar esas alınıp öteki kayıtlarla çelişki meydana getirmeyecek şekilde karar vermek durumundadır. Şu kadar ki belgelere dayalı nüfus kayıtlarının aksi somut ve kesin delillerle kanıtlanmadan bunlarda değişiklik yapılamaz. Nüfus kaydında Ethem’in ölüm tarihi ve Nuray’ın doğum tarihinin kesin delillerle saptanıp bu çelişki giderildikten sonra oluşacak duruma göre bir karar verilmesi gerektiği dikkate alınmaması,

2-Nüfus Kanunu’nun 36. maddesi hükmüne göre, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalarda Cumhuriyet Savcısı ile Nüfus Müdürü veya Memurunun hazır bulunması ve kararın onların önünde verilmesi zorunludur.

Mahkemenin oluşumuna ilişkin bu yasa hükmü dikkate alınmadan Cumhuriyet Savcısı ile Nüfus idaresi Temsilcisinin yokluğunda yargılama yapılarak hüküm kurulması,

3-Ethem kızı Hayriye’nin mirasçılarını gösterir biçimde vukuatlı nüfus aile kayıt tablosunun getirtilmemesi … doğru görülmemiştir …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

II. Tadile uğrayan kayıtlar

Madde 40

Ahvali şahsiyede vukua gelen değişmeler ezcümle evlenme haricinde doğan bir çocuğun babası tarafından tanınması, hâkimin babalığa hükmetmesi, nesebin tashihi, evlâtlık edinme veya bulunmuş bir çocuğun nesebi taayyün etmek hususlarından ileri gelen tebeddüller alâkadarların talebi veya resmî bir iş’ar üzerine sicilde ait olduğu künye kenarına yazılır.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 40 ıncı maddesini karşılamaktadır.

Doğum kütüğünde değişiklik konusu 1587 sayılı Nüfus Kanununda ayrıca düzenlenmiş bulunduğu için, maddede diğer ilgili kanunlara yollama yapılmaktadır.

Not: Gerekçede anılan 1587 sayılı Nüfus Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 71. maddesi gereğince yürürlükten kaldırılmıştır (RG. 29.04.2006; S: 26153).

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Hükmün, kaynak İsviçre Medenî Kanunu’nda bire bir karşılığı bulunmamaktadır.