VI. Durumun değişmesi
VI. Durumun değişmesi
Madde 200 - Koşullar değiştiğinde hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine kararında gerekli değişikliği yapar veya sebebi sona ermişse alınan önlemi kaldırır.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 3. HD, T: 19.01.2004, E: 2004/194, K: 2004/99:
“...4721 sayılı Kanunun 197/2. maddesine göre; "Birlikte yaşamaya ara verilmesi haklı bir sebebe dayanıyorsa hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine birinin diğerine yapacağı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır" "Eşlerin ergin olmayan çocukları varsa hâkim, ana ve baba ile çocuklar arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümlere göre gereken önlemleri alır" (197/4. madde)
Aynı kanunun 200. maddesine göre de: "koşullar değiştiğinde hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine kararında gerekli değişikliği yapar veya sebebi sona ermişse alınan önlemi kaldırır" hükümleri mevcuttur.
O halde mahkemece iki yıldan fazla bir zaman önce takdir edilen tedbir nafakasının; davacı tarafın ihtiyaçlarının artması, ülke ekonomisindeki gelişmeler ve yüksek enflasyon nedeniyle paranın satın alma gücünün azalması hususları gözönünde bulundurularak, TMK.nun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesi de dikkate alınarak uygun bir miktarda artırılması gerekir. Her ne kadar, nafakanın takdirinde; davalının hayat koşulları ve ödeme gücünün de dikkate alınması zorunluluğu var ise de; bu durum, yani davalının gelir seviyesinin düşüklüğü nafakanın artırılması gerekliliğini büsbütün ortadan kaldırmaz. Kaldı ki, mahkemenin kabulünün aksine davalının geliri (asgari ücret) önceki dava gününe göre aynı kalmamış, artmıştır. Hâkim, nafaka takdirinde; nafaka alacaklısı davacı tarafın (kadın ve çocuğun) ihtiyaçları ile nafaka yükümlüsü davalının gelir durumu arasındaki dengeyi kurarak, hakkaniyet ölçüsünde (az da olsa) nafakayı artırmalıdır ...”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
IV. Kazai tedbirlerin müddeti
Madde 164
Hâkim tarafından alınan tedbirler, sebeplerinin zevali halinde karı kocadan birinin talebi ile refolunur.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 164 üncü maddesini karşılamaktadır.
Maddede esasa ilişkin bir değişiklik yapılmamış, sadece ifade tarzı sadeleştirilmiştir. Ayrıca maddenin kenar başlığı kaynak Kanuna uygun olarak “Durumun değişmesi” biçiminde ifade edilmiştir. Madde birliğin korunması amacıyla alınmış olan her türlü önlemin gerektiğinde değiştirilmesini veya alınan önlemin kaldırılmasını içermektedir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
6. Veränderung der Verhältnisse
Art. 179
1 Verändern sich die Verhältnisse, so passt das Gericht auf Begehren eines Ehegatten die Massnahmen an oder hebt sie auf, wenn ihr Grund weggefallen ist; in bezug auf den persönlichen Verkehr und die Kindesschutzmassnahmen bleibt die Zuständigkeit der vormundschaftlichen Behörden vorbehalten.
2 Nehmen die Ehegatten das Zusammenleben wieder auf, so fallen die für das Getrenntleben angeordneten Massnahmen mit Ausnahme der Gütertrennung und der Kindesschutzmassnahmen dahin.
2-) CCS:
6. Faits nouveaux
Art. 179
1 A la requête d’un époux, le juge ordonne les modifications commandées par les faits nouveaux et rapporte les mesures prises lorsque les causes qui les ont déterminées n’existent plus; en ce qui concerne les relations personnelles avec l’enfant et les mesures de protection de l’enfant, la compétence des autorités de tutelle est réservée.
2 Lorsque les époux reprennent la vie commune, les mesures ordonnées en vue de la vie séparée sont caduques, à l’exception de la séparation de biens et des mesures de protection de l’enfant.
Not: Türk Medenî Kanunu’nun 200. maddesi, İsviçre Medenî Kanunu’nun 179. maddesinin 1. fıkrasına tekabül etmektedir.