1. Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk
B. Nisbî butlan
I. Eşlerin dava hakkı
1. Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk
Madde 148 - Evlenme sırasında geçici bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun olan eş, evlenmenin iptalini dava edebilir.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
B NİSBÎ BUTLAN
I. Karı kocadan birinin dâva hakkı
1– Temyiz kudretinden mahrumiyet
Madde 115
Evlenme merasiminin icrası zamanında geçici bir sebeple temyiz kudretinden mahrum bulunmuş olan karı veya koca, evlenmenin feshini dâva edebilir.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 115 inci maddesini karşılamaktadır.
Maddenin konu başlığı “B. Nisbi butlan” şeklinde korunmuş bunu takip eden birinci kenar başlık “I. Eşlerin dava hakkı” şeklinde değiştirilmiştir. Burada eşlerin dava hakkından birincisi olarak, maddenin kenar başlığında “1. Temyiz kudretinden mahrumiyet” ifadesi yerine “Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk” ifadesi kullanılmıştır. Bu yolla bu maddenin temyiz kudretinden her yoksunluk hâlini kapsamadığı buraya sadece geçici yoksunluk hâllerinin girdiği ifade edilmek istenmiştir.
Maddede yanlış olarak kullanılan “fesih” sözcüğü yerine doğru olarak “iptal” sözcüğü kullanılmıştır. Zira fesih, geçerli olan bir hukukî ilişkinin sona erdirilmesi olduğu hâlde, iptal geçerli olmayan bir hukukî ilişkinin ortadan kaldırılmasını ifade eder ki, maddede söz konusu olan durum budur.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
C. Befristete Ungültigkeit
I. Gründe
Art. 107
Ein Ehegatte kann verlangen, dass die Ehe für ungültig erklärt wird, wenn er:
1. bei der Trauung aus einem vorübergehenden Grund nicht urteilsfähig war;
2. sich aus Irrtum hat trauen lassen, sei es, dass er die Ehe selbst oder die Trauung mit der betreffenden Person nicht gewollt hat;
3. die Ehe geschlossen hat, weil er über wesentliche persönliche Eigenschaften des anderen absichtlich getäuscht worden ist;
4. die Ehe geschlossen hat, weil er mit einer nahen und erheblichen Gefahr für das Leben, die Gesundheit oder die Ehre seiner selbst oder einer ihm nahe verbundenen Person bedroht wurde.
2-) CCS:
C. Causes relatives
I. Cas
Art. 107
Un époux peut demander l’annulation du mariage:
1. lorsqu’il était incapable de discernement pour une cause passagère lors de la célébration;
2. lorsqu’il a déclaré par erreur consentir à la célébration, soit qu’il n’ait pas voulu se marier, soit qu’il n’ait pas voulu épouser la personne qui est devenue son conjoint;
3. lorsqu’il a contracté mariage en ayant été à dessein induit en erreur au sujet de qualités personnelles essentielles de son conjoint;
4. lorsqu’il a contracté mariage sous la menace d’un danger grave et imminent pour sa vie, sa santé ou son honneur, ou ceux de l’un de ses proches.
Not: Türk Medenî Kanunu’nun 148. maddesi, İsviçre Medenî Kanunu’nun 107. maddesinin 1. bendine tekabül etmektedir.