Madde 1020

C. Tapu sicilinin açıklığı

Madde 1020 - Tapu sicili herkese açıktır.

İlgisini inanılır kılan herkes, tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir.

Kimse tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini ileri süremez.

I-) Yargı Kararları:

1-) YHGK, T: 25.06.2003, E: 2003/14-402, K: 2003/435:

“ … Burada yeri gelmişken tapu kayıtlarının aleniliği ilkesinden de bahsetmekte yarar vardır. 743 sayılı Türk Kanunu Medenîsinin 928. maddesi ve 4721 sayılı yeni Türk Medenî Yasasının 1020. maddesi; tapu kayıtlarının aleni olduğunu, ilgisi olduğunu kanıtlayan herkesin kendisince önemli olan kayıtları inceleyebileceğini açıklamıştır. Tapu sicili çeşitli defter ve vesikalardan (belgelerden) oluşur Bunlardan bazıları tapu sicilinin asli unsurları, bazıları ise feri (yan) unsurlarıdır. Türk Kanunu Medenîsinin 910. maddesinin 2. fıkrası bunların tayinini, Tapu Sicil Nizamnamesine bırakmıştır. Tapu Sicil Nizamnamesinin 2. maddesine göre tapu sicili tapu kütüğü ile mütemmim vesikalardan (varlığı halinde plân, dayanak kayıt) ve yevmiye defterinden oluşur. Bunlar asli unsurlardır. Bunun yanında feri (yan) unsur olarak tapu dairelerinde, mal sahipleri sicili, alacaklılar sicili, hacizler sicili, tashihler sicili, muhaberat sicili tutulmaktadır. Daha sonra bunlara kat mülkiyeti kütüğü de eklenmiştir. Bunlardan başka kanunda ve nizamnamede öngörülmüş olmamakla birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün tedbir niteliğinde kabul ettiği bir “vekâletten azil defteri” de tutulmaktadır. … İlgili her kişi tapu sicilini inceleme hakkına sahip olduğundan bir kişinin tapu sicilindeki herhangi bir kaydı bilmediği yönündeki iddiası dinlenmez. Buna aleniyet ilkesi denilir.

Tapu kayıtlarının aleniyeti, tapu kütüğü ile sınırlıdır. Tapuda işlem yapacak kişinin tapu kütüğünün tüm dayanaklarına bakması beklenemez. Buna karşılık tapuda bir işlem yapılması durumunda ilgili tüm asli ve yan unsurları inceleyip, herhangi bir engel durumun mevcut olup olmadığını araştırmak tapu sicil memurunun görevidir. Bu görevini gereği gibi yerine getirmemesi onun sorumluluğunu doğurur.

Hal böyle olunca davacının azil keyfiyetini tapu sicil müdürlüğüne bildirmesine rağmen, bu husus araştırılmadan vekil aracılığıyla gerçekleştirilen ipotek işleminden dolayı, bu husus kendilerine bu işlemden önce usulünce bildirilmediğinden azil keyfiyetini bilmeyen ve bilmesi de gerekmeyen vekil ile üçüncü kişinin gerçekleştirdiği ipotek işleminin yukarıda yapılan açıklama karşısında geçerli olacağı kabul edilmelidir.

O halde, usul ve yasaya uygun bulunan yerel mahkemenin kararının onanması gerekir. … ”

2-) YHGK, T: 12.06.2002, E: 2002/18-474, K: 2002/514:

“ … Eski Türk Medenî Yasasının 928., Yeni Yasanın ise 1020. maddelerine göre tapu kayıtları herkese açıktır. İlgililer her zaman tapu kayıtlarını ve bu kayıtların dayanağı olan belgeleri inceleyebilirler. Dayanak belgelerden olan yönetim plânı da her ilgili tarafından istendiğinde incelenebilir. Arzu ettiği takdirde tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir. Bu nedenlerle yönetim plânı hükmünün bilinmediği yolundaki bir iddia kat malikini sorumluluktan kurtarmaz. …”

3-) Y. 14. HD, T: 06.10.2008, E: 2008/10087, K: 2008/11028:

“ … Türk Medenî Kanunu’nun 888. maddesine göre ipotekli bir taşınmazın devri aksi kararlaştırılmış olmadıkça borçlunun sorumluluğunda ve güvencede bir değişiklik meydana getirmez.

Yeni malik de bu borç ile yükümlüdür. Yasanın 1020. maddesine göre de, tapu sicili herkese açık olup, sicilde yazılı olan bir hususun ilgilisi tarafından bilinmediğini kabul etmek mümkün değildir. Değişik bir anlatımla yeni malik olan davacı da önceki malik gibi ipotek …” (yükünden) “… sorumlu olacağından ipoteğin kaldırılması için tarafların öngördükleri sözleşme koşulu yerine getirilmeksizin yeni malikin sözleşme şartlarını bilmediği kabul edilerek davanın yazılı şekilde hükme bağlanması doğru olmamıştır.

Karar açıklanan nedenle bozulmalıdır. … ”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

C TAPU SİCİLLİNİN ALENİYETİ

Madde 928

Tapu sicili alenidir. Alâkası olduğunu ispat eden herkes, kendisince ehemmiyetli olan başlıca sayfaların evrakı müsbitesiyle birlikte tapu sicili memurlarından biri huzurunda kendisine irae edilmesini yahut bunların birer suretinin verilmesini istiyebilir. Kimse tapu sicilinde mukayyet olan bir keyfiyetin kendisine meçhul olduğu yolunda bir iddia dermeyan edemez.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 928 inci maddesini karşılamaktadır.

Hüküm değişikliği yoktur. Ancak kaynak Kanunun 970 inci maddesine uygun olarak madde üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Ayrıca kaynak Kanun dikkate alınarak ikinci fıkrada yürürlükteki metinde yer alan “Alâkası olduğunu ispat eden” ifadesi yerine “İlgisini inanılır kılan” ifadesi; üçüncü fıkrada yürürlükteki metinde yer alan “tapu sicilinde mukayyet olan bir keyfiyetin kendisine, meçhul olduğu” ifadesi yerine de “tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini” ifadesine yer verilmiştir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 970. maddesi 19.12.2003 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2005 itibariyle değişikliğe uğramıştır.

Yapılan değişiklikle hükmün 1. fıkrasında ilgisini inanılır kılan herkesin tapu sicilini inceleyebileceği ve kendisine bir suret verilmesini talep edebileceği kabul edilmiş; hükmün 2. fıkrasında da herkesin kütük sayfasında taşınmazın niteliğine ve özelliklerine, taşınmazın malikinin kimliğine, mülkiyetin türüne ve iktisap tarihine dair bilgilere erişme hakkı olduğu belirtilmiştir.

Hükmün 3. fıkrasında yapılan değişiklikle Federal Konsey’e irtifaklar, taşınmaz yükleri ve beyanlar bakımından hangi hususların, hükmün 1. fıkrasındaki ilginin inanılır kılınmasına dair zorunluluğa tabi olmaksızın, kamuya açılacağını belirleme yetkisi verilmiştir. Ancak, bu belirleme yapılırken kişilik haklarının korunmasına özen gösterilecektir.

Hükmün son fıkrasında ise hiç kimsenin tapu kütüğününe kayıtlı bir hususu bilmediğini ileri süremeyeceğine dair ilkeye yer verilmiştir.